اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استان آذربایجان شرقی

تاریخ : دوشنبه 17 شهريور 1399
کد 4553

رونمایی از مجموعه تست‌های تخصصی استعداد سنج فنی- مهارتی (J.SH) توسط متخصصان ایرانی

مجموعه تست‌های تخصصی استعداد سنج فنی _ مهارتی J.SH با طراحی و ایده‌پردازی متخصصان ایرانی، جهت تشخیص استعداد و مهارت افراد بالای۱۵ سال طراحی شد.
مجموعه تست‌های تخصصی استعداد سنج فنی _ مهارتی J.SH با طراحی و ایده‌پردازی متخصصان ایرانی، جهت تشخیص استعداد و مهارت افراد بالای۱۵ سال طراحی شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استان آذربایجان شرقی به تقل از خبرگزاری فارس از تبریز، دانش آموزان سال اول دبیرستان و کنکوری‌ها و خانواده‌های آنها هر ساله با نزدیک شدن به پایان سال تحصیلی و فرا رسیدن زمان تصمیم‌گیری در مورد انتخاب رشته سال دوم و همچنین انتخاب رشته کنکور، دچار تردیدها، نگرانی‌ها و سردرگمی‌هایی می‌شوند و به جای اینکه این نوجوانان و جوانان استعدادیابی و در ادامه، علاقه‌سنجی شوند، بیشتر از روی چشم و هم چشمی، وارد رشته‌ای می‌شوند که آینده‌ای از تبع آن ندارند.
دکتر جواد شادی، مشاور آموزشی و هدایت شغلی اداره کل آموزش فنی و حرفه‌ای آذربایجان‌شرقی اخیراً ایده‌ای برای طراحی استعدادیابی و علاقه سنجی، ارائه کرده است که این ایده به صورت اولین بار توسط دکتر شادی و تیم متخصص ایشان، با نام مجموعه تست‌های تخصصی استعداد سنج فنی _ مهارتی J.SH  طراحی شد
جواد شادی، ایده‌پرداز و صاحب امتیاز این طرح، در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: ظرفیت یا توان فرد برای یادگیری یک موضوع خاص یا رشد یک سری از مهارت‌های ویژه را استعداد می‌گویند که برای تعیین ظرفیت‌های درونی از آزمون‌های استعدادیابی استفاده می‌شود که این آزمون‌های استعدادیابی نیز آزمون‌هایی هستند که برای اندازه‌گیریِ توانائیِ انجام یک فعالیت ویژه مانند موسیقی و هنر، مهندسی معماری، مکانیک و کار نویسندگی و غیره به منظور پیش‌بینی شایستگی فرد در این زمینه طراحی شده‌اند.
وی افزود: آزمون‌های استعداد می‌توانند میزان پیشرفت مورد انتظار افراد را در یک فعالیت خاص پیش بینی کنند و در عین حال می‌توانند برای طبقه‌بندی افراد به صورت گروه‌های همگن برای مقاصد آموزشی، جدا کردن افراد جهت برنامه‌های آموزشی خاص و یا کمک افراد در انتخاب شغل یا رشته‌های تحصیلی ای که احتمال موفقیت‌شان در آنها بیشتر است به کار برده شوند.
ایده‌پرداز مجموعه تست‌های J.SH خاطرنشان کرد: در حال حاضر در سازمان‌ها و موسسات آموزشی و مراکز صنعتی معمولاً از آزمون‌های استعداد تحصیلی شغلی رایج و غیر بومی (اکثراً غربی) استفاده می‌کنند که معمولاً به صورت کلی طراحی شده اند و در تعیین جهت کاری فرد به صورت تخصصی می باشند و این یک مشکل اساسی برای تعیین و تشخیص نوع فعالیت آموزشی و عملکردی فرد در جامعه محسوب می‌شود که می‌تواند تبعات منفی برای افراد سازمان‌ها و جوامع دنیا داشته باشد.
 شادی ادامه داد: اهم ایرادی که تست های استعدادیابی غیر بومی و غربی دارند این است که معمولاً توانایی و استعداد افراد را بر اساس قالب شخصیت فرد اندازه‌گیری می‌کنند که به نظر می‌رسد در عصر کنونی و دنیای مدرن امروزی، کار اشتباهی است.
وی ادامه داد: بنابراین برای اولین بار در سطح دنیا، جهت مرتفع کردن این مشکلات که از جانب چند تن از اساتید مجرب و اعضای هیات علمی دانشگا‌ههای ایران، ایده و طرحی برای ساخت و طراحی تست هایی که بتوانند به صورت تخصصی استعداد و توانایی ذاتی فرد را تعیین کنند، تدارک دیدند که حاصل آن شکل‌گیری و ساخت مجموعه‌ای از تست‌های عمومی و تخصصی در ۴ خوشه‌ (صنعت، خدمات، کشاورزی و فرهنگ و هنر) در قالب ۶۴ گروه تخصصی از بین حدود ۵ هزار رشته شغلی در خوشه‌‌های چهارگانه می‌باشد که به صورت کاملاً کارشناسی شده، بر اساس آداب و رسوم و فولکلور ایرانی و همچنین بر پایه فرصت‌های شغلی موجود در کشور عزیزمان، با بهره گیری از مجرب‌ترین تیم اساتید استعدادسنج جهانی دانشگاه های ایران، ویژه گروه سنی۱۵ سال به بالا ، طراحی شده‌اند.

 

 
شادی متذکر شد: مجموع تست‌های تخصصی استعداد سنج فنی - مهارتی J.SH  نامگذاری گردید، بر همین اساس، مجموعۀ حاضر، متشکّل از یک تست برای سنجش استعداد عمومی متقاضیان انتخاب رشته تحصیلی، شغلی و آموزشی که از ۳۰ سوال در حیطه شش‌گانه؛ روابط اشکال، تجسّم اشکال، استدلال عملی، روابط اعداد، روابط کلمات و معانی واژه‌ها، طراحی شده است که متقاضیان می‌توانند در ابتدا با پاسخ‌ دهی به سوالات استعداد سنج عمومی، توانائی ذاتی خود را در یکی از حوزه‌های صنعت، خدمات، کشاورزی و فرهنگ و هنر، تعیین کنند.
وی افزود:  بعد از تعیین محور، که در تست حاضر به عنوان خوشه، مطرح شده است، فرد وارد پاسخ‌دهی به سئوالات تخصصیِ خوشۀ تعیین شده می‌شود که حاصل آن، استخراج اولویت‌ها در تعیین نوشته‌های مربوط به خوشه‌هاست که در پایان امتیازبندی، گروه‌های مربوطه به خوشه‌ها مشخص شده است. بعد از تعیین گروه‌های تخصصی، وارد مرحله علاقه‌سنجی از بین رشته‌های زیرمجموعه این گروه‌ها می‌شویم که با مصاحبه مستقیم مشاور آموزشی و هدایت شغلی با فرد مورد نظر انجام می‌گیرد. نهایتاً باتوجه به اینکه الزاماً و ضرورتاً باید دو مقولۀ استعداد و علاقه در کنار همدیگر باشند تا رشته منتخب شغلی یا تحصیلی به ثمر بنشیند، چرا که مکمل یکدیگرند، از این رو در مرحله نهائی، علاقه و استعداد درونی و ذاتی فرد، بطور دقیق و به همراه جزئیات آن، تعیین می‌شود.
شادی به تعداد رشته‌های تخصصی و سئوالات هر یک از خوشه‌ها اشاره کرد و گفت: تست استعدادسنج عمومی با ۳۰ سئوال برای چهار خوشه، تست تخصصی خوشه صنعت با ۳۲ گروه تخصصی با ۹۶ سئوال، تست تخصصی خوشه خدمات با ۱۱ گروه تخصصی و ۳۳ سئوال، تست تخصصی خوشه کشاورزی  با ۱۰ گروه تخصصی و ۳۰ سئوال و تست تخصصی خوشه فرهنگ و هنر با ۱۱ گروه تخصصی و ۳۳ سئوال است.
وی ابراز داشت: در راستای رعایت عدالت در پاسخگویی به سئوالات تمام رشته‌های تخصصی و برخی ملاحظات علمی، سوالات تمام رشته‌ها به صورت پراکنده توزیع شده است و به فهرست دقیق سوالات هر رشته نیز در جدول و پاسخنامۀ امتیازدهی تخصصی هر رشته، درج شده است که می‌تواند راهنمایی برای مسئولان اجرایی پرسشنامه باشد.
ایده‌پرداز و صاحب امتیاز مجموعه تست‌های J.SH با بیان اینکه، از مهم‌ترین ویژگی‌های یک آزمون، تعیین روایی و اعتبار آن آزمون است، گفت: روایی یعنی اینکه آزمون باید چیزی را اندازه بگیرد که برای اندازه‌گیری آن ساخته شده است.
وی ادامه داد: لازم به ذکر است تمام سئوالات تست‌های عمومی و تخصصی پرسشنامه استعدادسنج شغلی، تحصیلی و آموزشیِ حاضر، توسط متخصصان رشته‌های مرتبط بوده و ساخته شده است از این رو برای اطمینان بیشتر، پس از نهایی شدن تست، به منظور تعیین روایی مجدد پرسشنامه، از ۱۰ نفر از مهندسان و متخصصان رشته‌های انتخابی به منظور سنجش رواییِ بیرونی (صوری و ظاهری) و رواییِ درونی (سازه و محتوایی) آزمون استفاده شده و پس از بررسی توسط متخصصان، روایی ظاهری و محتوائیِ پرسشنامۀ حاضر، مورد تائید قرار گرفت.
شادی خاطرنشان کرد: اعتبار یک آزمون نیز، تعیین ثبات و پایایی نتایج آن در اجراهای متعدد است.
وی افزود: در همین راستا و برای تعیین ثبات و پایایی تست حاضر، پرسشنامه‌های عمومی و تخصصی در فرم نهایی بر روی 72 نفر (42 نفر دانش‌آموز پایه نهم 15 و 16 ساله و 30 نفر از هنرجویان هنرستانیِ رشته‌های مختلف برق، صنایع فلزی، مکانیک، کامپیوتر و هنر) به صورت نمونه اجرا شد.
این مشاور آموزشی تصریح کرد: برای تعیین ضریب اعتبار پرسشنامه از دو روش اجرای مجدد تست و روش دو نیمه کردن استفاده شد که با استفاده از فرمول اسپیرمن- براون ضریب اعتبار پرسشنامه در روش دو نیمه کردن 91/0 بدست آمد.
وی افزود: در روش اجرای مجدد تست نیز با استفاده از فرمول ضریب همبستگی پیرسون ضریب اعتبار0.87 بدست آمد که نشانگر اعتبار قابل قبول این پرسشنامه می‌باشد.
شادی به اعضای تیم سازندگان مجموعه تست‌های استعدادسنج فنی _ مهارتی J.SH اشاره کرد و گفت: دکتر وحید خدائی، دکتر مجید دلاور، دکتر جمشید برزگری و اینجانب، اعضای این تیم تخصصی هستیم.